Kastamonu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Azdavay

Tarihi:

Azdavay İlçesi 12.02.1945 tarih ve 4869 sayılı kanun ile ilçe statüsü kazanmış, 1 Nisan 1946 tarihinden itibaren bu fonksiyonunu yürütmeye başlamıştır. Bu tarihten önce Daday İlçesine bağlı bir bucak iken, mesafe uzaklığı ve ekonomik bağlılığın az oluşu nedeni ile ilçe olmuştur.

İlçe tarihi hakkında yapılan arkeolojik kazılara göre; değişik zaman dilimlerinde Paflagonyalılar, Etiler, Lidyalılar, Helenler, Romalılar ve Bizanslar'ın istilasına uğramıştır. Candaroğulları zamanında Kastamonu Sancağına bağlı 36 kadılıktan biri olarak idare edilmiş, 1460 yılında Fatih Sultan Mehmet'in Kastamonu'yu Osmanlı topraklarına katması ile Azdavay da Osmanlı ülkesine dâhil edilmiştir.

Azdavay Osmanlılar zamanında Daday'a bağlı kadılık iken Daday 1868 yılında Kastamonu'ya bağlı ilçe haline geldiğinde Azdavay da Daday ilçesine bağlı bir nahiye haline gelmiştir.

Osmanlılardan günümüze ulaşan bir tarihi eser yoktur. 4869 sayılı yasa ile 01.14.1946 tarihinde ilçe olmuştur. Daha sonra Azdavay'a bağlı 26 köy bir kanunla Azdavay'dan ayrılmış ve 1988 yılında Pınarbaşı ilçe durumuna getirilmiştir. Böylelikle o zaman 84 köyü olan Azdavay'ın köy ve nüfus sayısı azalmıştır. Doğu komşumuz olan Ağlı'nın da ilçe yapılmasıyla Azdavay'ın köy sayısı 49'a kadar düşmüştür.

Coğrafi Yapısı:

Azdavay, Batı Karadeniz Bölgesi'nde Kastamonu İlinin kuzeybatısında 840 km2'lik bir yüz ölçüme sahip engebeli ve ormanlık bir arazi ile kaplıdır. İlçe merkezinin rakımı 830 metre olup iklimi serttir. Kış ayları uzun sürer ve kar yağışı yoğundur. Kış mevsimi boyunca özellikle geceleri ısının -20'lere kadar düştüğü gözlemlenmektedir. İlkbahar ve sonbahar ayları serin ve yağışlı olup yaz mevsiminde ısı ortalama olarak 25 derece civarındadır.

İlçemiz kuzeyde Doğanyurt, kuzeybatıda Şenpazar, batıda Pınarbaşı, güneyde Daday, doğuda Ağlı ve kuzeydoğuda Küre ilçeleri ile komşudur. İlçenin belli başlı akarsuyu Devrekâni Çayı'dır. Bu akarsu ilçenin doğusundan batısına doğru akar, Hacet Kayası'ndan kuzeye kıvrılarak Cide ilçesi sınırlarına girer ve Karadeniz'e dökülür. Koca Çay ve Valay Çayı da ilçenin diğer önemli akarsularıdır.

İlçe'nin toprakları mera ve ekili alanlardır. Ormanlık alanların alçak bölümleri yapraklı bitki örtüsü bakımından zengindir. Ormanlık alanlar çoğunluktadır. % 64'ü ormanlık olan ağaçlar ve maki (ağaççık) türleri ile yüksek bölümleri ise iğne yapraklı ağaçlarla kaplıdır. Buralarda görülen kaya fındığına başka yerlerde rastlanmaz. Bu fındık meyvesinin kabuğu çok kalın olup, içi ise çok lezzetli ve besin değeri bakımından oldukça iyidir. Kerestesi mobilyacılıkta kullanılır.

İklim ve Bitki Örtüsü:

Milli Park içinde yer alan karstik kuşağı benzerlerinden ayıran en önemli yanı ise nemli bir iklim kuşağına sahip olması, bu nedenle de ulusal ve uluslararası öneme sahip doğal, yaşlı ve bakir orman örtüsünün bulunmasıdır. Bu ormanlar, yapılarında ılıman kuşak kayın ve köknar meşelerine, endemik bitki türlerini, biyolojik çeşitlilik açısından zengin orman ve yalancı maki formasyonlarını barındırmaktadırlar.

Bölgemiz bitki örtüsü bakımından zengindir. İlçenin doğu kısmında yüzde elliye varan ormanlık sahalar güney-kuzey ve batı kısımlarında % 71 kadar ormanlık saha görülmektedir. Geri kalan kısımlar ise mera ve tarım alanlarını oluşturmaktadır. Ormanlık sahaların alçak kısımlarında yapraklı maki türleri daha yukarıları ise yapraklı ibreli karışımı ve en yükseklerde ibreliler hâkimdir. İbreli olan bölgelerde köknar ve çam ormanları, yapraklılarda ise meşe ve kayın ağaçları çoğunluğu teşkil etmektedir. Maki türlerinden şimşir ve yabani kiraz çoğunluktadır.

İlçede; köknar, çam, ardıç, kayın, meşe, karaağaç, kavak, ıhlamur, gürgen, dişbudak, fındık, çınar, kızılağaç, söğüt gibi ağaçlarla şimşir, yaban kirazı, orman gülü (avu), kurtbağrı, ılgın, böğürtlen, kızılcık (kiren), kızamık,  eğrelti ve ayı üzümü gibi ağaççıklar bulunmaktadır.

Kültür ve Turizm Değerleri:

Çatak Kanyonu          

İlçenin en önemli turizm değerlerinden olan Çatak Kanyonu Azdavay ilçe merkezine 7 km. uzaklıkta olup 6 km.si araç ile 1 km.si dağ içindeki yürüyüş parkurundan geçilmektedir. Çatak Kanyonu cazibesi, vahşiliği, gizemli görüşüyle ve son yıllarda yapılan cam terasıyla gün batımının en güzel izlendiği yerlerden biri haline gelmiştir. 

Kanyon, Çatak köprüsünün 1-2 Km aşağısında başlayıp Nalbantoğlu 'na kadar kesintisiz devam etmektedir, burada bir açıklık mevcuttur. Nalbantoğlu Köyü'nden kanyon tekrardan başlayıp İnönü’ne kadar kesintisiz devam etmektedir. İçerisinde tabiattan harika görüntüler saklamaktadır. Geçilmesi çok zor olmamakla birlikte teçhizatsız denenmemelidir.

Anıt Ağaç

Azdavay ilçemize bağlı Hoca Köyünde tam 740 yıllık (Ankara Orman Bakanlığının gönderdiği heyet, ağaç dallarından numune alarak yaşını ölçmüştür.) çam ağacı vardır. Bu çam ağacı Kastamonu Valiliği tarafından koruma altına alındı ve ışıklandırma sistemi yapıldı. Yerli ve yabancı birçok turist tarafından ziyaret edilmektedir.

Yaklaşık olarak 750 yıllık olduğu ön görülen çam ağacının gölgesinde piknik yapmak mümkündür, bunun için piknik masaları mevcuttur ve suya çok yakındır. Aynı zamanda bu çam ağacının bulunduğu yer çok geniş bir manzaraya sahiptir. 5 mahalle ve köy görünmektedir. Hoca köyü Azdavay’a 26 km uzaklıkta Ağlı ilçesine 7 km uzaklıkta olup ulaşımı çok kolaydır.

Âşıklar Köprüsü

Azdavay denilince ilk akla gelen mekânlardan birisi AŞIKLAR KÖPRÜSÜ'dür. Hikayesi bir buçuk asır öncesine dayanmaktadır. Eğer, gönüllerinde sevgiden başka çiçek barındırmayan iki sevgilinin bu köprü üstünde el ele tutuşarak ölümsüzlüğe ilk adım attıkları ve aşklarını ölümsüzleştirdikleri serüvenleri merak ediyorsanız, Âşıklar Köprüsü üzerinden kurt girmez dağları ufuklarında kızıllığa boyanarak batmaya yüz tutmuş güneşin gözyaşlarını seyrederek dinleyin bu hikâyeyi.

Yöresel Kıyafetler

Kastamonu'nun doğa ve av turizminde önemli bir paya sahip ilçesi Azdavay'da yaşayan kadınlar, yaklaşık 600 yıllık geçmişe sahip yöresel kıyafetlerini günlük yaşamın her alanında kullanmaya devam ediyorlar. Entari, kuşak, önlük, delme, şerit, paçalı don, tekke ve yazmadan oluşan yöresel kıyafet, ilçeye gelen yerli ve yabancı turistlerin de ilgisini çekiyor. Azdavay'daki dokuma tezgâhlarında üretilen yöresel kıyafetler, gelenek halinde anneden kıza, kayınvalideden geline aktarılıyor. Yöre kadınları yöresel kıyafeti günlük yaşamın her alanında kullanıyor. Azdavay kadını folklorunu yaşatırken, yerli ve yabancı turistler de bu kıyafetlere büyük ilgi gösteriyor.